We need to talk..
26 januari 2023 - Gunjur, Gambia
"Mama, you have a shoeshop???" Manyima bekijkt stomverbaasd en bloedserieus de mand met slippers en sportschoenen in mijn slaapkamer. Míjn schoenen. Dat krijg je met moeilijke voeten, de ene keer deze, de andere keer die. De vraag doet me wel weer beseffen hoe de gewone man/vrouw/kind hier leeft. Eén paar slippers, misschien twee maar meer zeker niet. Zelf draagt Manyima vrolijke knalgele judoslippers met een enorme plastic strik voorop. Ik zeg dat ik ze mooi vindt. Ze haalt haar schouders op: "they are just like that.." Ze is de vriendin van sponsordochter Mama. Ik ken haar net zo lang. Vijftien jaar. Toen Mama na anderhalf jaar niks doen op de Senior Secundary School - ze was namelijk stiekum analphabeet!!..- naar een Skill Center in Manjai ging om met haar handen te leren werken, was Manyima ook van de partij. Op mijn kosten uiteraard. Ze had geen ouders meer en verzorging was ver te zoeken. Ok, join the club dan maar. Ze waren 17. Samen leerden ze naaien, batikken en tie&dye. Samen woonden ze in het gastgezin, waar de twee meiden de moeder bleken te vervangen. Die was ergens 'werken' en kwam slechts om de drie weken thuis om te kijken hoe het met haar vierjarige tweeling was en haar twaalfjarige epileptische dochter Jane. Mama en Manyima runden het huishouden. Ik kwam 1x per week 2 dagen langs en logeerde in het enorme Afrikaanse ouderlijk bed. De meiden sliepen op een kleedje voor de televisie. Dikke pret, dat wel, want vrijheid blijheid. Sexfilms zouden hen voor altijd voorlichten, ik kon het niet beter doen op het SkillCenter, met mn banaan +condoom. Nog altijd gieren ze van het lachen als ze terugdenken aan die serieuze groep meisjes, zittend in een kring om voorlichting te krijgen rond het gebruik van condooms. Na twee jaar en een heus certificaat gingen beiden huns weegs. Ik ook. Bij het huwelijk van Mama zag ik Manyima terug. Een vrouw. Stevig in de schoenen. Een man? Een vriend ? Hahaha..! lacht ze weg.. not for me!! Wat dat ook moge betekenen.
Terug naar gisteren. Tot drie uur hebben Mama en ik ieder ons deel staan verven. In stilte, met af en toe wat muziek op de achtergrond. Zij de veranda in knalblauw en oranje. Ik met de bescheiden kleur creme in de palo. Wat er precies gebeurde weet ik niet - misschien kreeg ze een fout appje.. - maar Mama begint flink van leer te trekken door de telefoon. Kán. Maar als ik de vis gebakken heb en verdeeld over twee borden stormt ze de veranda op. Harder en harder gaat ze te keer. Ik roep haar dat de lunch wacht. Geen reaktie behalve twee meter verderop gaan staan om nog harder te schreeuwen. "MAMA! STOP!" roep ik nog, tegen dovemansoren. Woest stampt ze de compound af om geen last meer van mij te hebben. Uiteindelijk weet ik haar terug te manoevreren. Aan tafel vertel ik haar dat ik haar gedrag onacceptabel vindt. Dat zoveel geschreeuw me stresst. " It is nothing" zegt ze onverschillig "I just tell something". Zucht. Dan: "Manyima is coming". Ik denk dan nog "..gezellig!". Maar als Manyima er is en ze mijn benen masseert met bambutuloo, zijn de meiden alleen met elkaar bezig. Ik ben een lijdend voorwerp. Niet erg als ik ondertussen mijn gedachten kan hebben cq ordenen. Maar nee, het geratel en kabaal is niet van de lucht en niet meer te stoppen.
Ondertussen neemt Mama de keuken over - alles wordt gebruikt en heel het aanrecht staat vol - en bereidt het 'avondeten' voor alsof ze thuis is. Als om zeven uur 's avonds het wachten is op de echtgenoot, haak ik af. Ik kan niet meer. Verdwijn naar mn slaapkamer en doe de headphone op. Liefst zonder muziek want ik verdraag geen geluid meer. Af en toe steken ze hun mobiel om de hoek van het gordijn in de deuropening. Later blijkt dat ze dikke pret hebben om me te 'snappen' . Hoe ik totaal uitgeput op bed in de kussens hang. Ieder zn lol zal ik maar zeggen.
Om half negen - Mama heeft verplicht alles moeten afwassen en opruimen, ik ken mn pappenheimers - hoepelt het hele zooitje op. Rust. Het doet bijna pijn aan mn oren. Volgende keer nóg meer proberen mn grenzen te bewaken.. pfht.. Manyima verklaarde alles aldus: " Mama, this is Africa, we need to talk."
Punt.
Heerlijk leesvoer